Οδηγίες από τον ΕΟΔΥ για την αντιμετώπιση των κρουσμάτων, αν εμφανιστούν και στην Ελλάδα – Ποια είναι τα συμπτώματα, πώς μεταδίδεται, τι να προσέχουμε
Σε ετοιμότητα είναι και οι ελληνικές αρχές για την αντιμετώπιση κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων αν εμφανιστούν και στην Ελλάδα.
Ηδη έχουν καταγραφεί δεκάδες περιστατικά στην Ισπανία και τη Πορτογαλία, έπειτα από τον Καναδά, τις ΗΠΑ και χώρες της Νότιας Αμερικής.
Την Τετάρτη το πρώτο κρούσμα της νόσου εντοπίστηκε και στις Ηνωμένες Πολιτείες και πιο συγκεκριμένα στη Μασαχουσέτη. Ο άντρας που διαγνώστηκε θετικός με τον ιό είχε ταξιδέψει στον Καναδά.
Οι αξιωματούχοι λένε ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κίνδυνος για τη δημόσια υγεία, ωστόσο η ασθένεια μπορεί να έχει σοβαρή εξέλιξη. Παράλληλα, εργάζονται για τον εντοπισμό ατόμων που μπορεί να είχαν έρθει σε επαφή με τον ασθενή.
Σε αυτό το πλαίσιο ο ΕΟΔΥ αποστέλλει εγκύκλιο με οδηγίες στα νοσοκομεία της χώρας.
Τα συμπτώματα
Η ευλογία των πιθήκων συνδέεται με την ευλογία, ιογενή λοίμωξη που εξαλείφθηκε την δεκαετία του 1980. Η νόσηση διαρκεί δύο έως τέσσερις εβδομάδες και τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν 5 έως 21 ημέρες μετά τη μόλυνση.
Τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων συνήθως ξεκινούν με ένα συνδυασμό πυρετού, πονοκεφάλους, μυϊκούς πόνους, οσφυαλγία, ρίγη, εξάντληση και πρησμένους λεμφαδένες. Αυτό το τελευταίο σύμπτωμα είναι συνήθως που βοηθά τους γιατρούς να διακρίνουν την ευλογία των πιθήκων από την ανεμοβλογιά ή την ευλογιά, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Μόλις εκδηλωθεί ο πυρετός, το βασικό σύμπτωμα της ευλογίας των πιθήκων, ένα έως τρία 24ωρα αργότερα συνήθως εμφανίζεται και ένα δερματικό εξάνθημα στο πρόσωπο και έπειτα τα εξανθήματα εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος.
Οι δερματικές αλλοιώσεις περνούν από μια άσχημη διαδικασία ωρίμανσης, από ωχρές κηλίδες (επίπεδες βλάβες) σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες), κυστίδια (πληγές γεμάτες με υγρό), μετά φλύκταινες (πληγές γεμάτες πύον) και στη συνέχεια σχηματίζουν κρούστα πριν τελικά εξαλειφθούν.
Πώς μεταδίδεται
Ο άνθρωπος μπορεί να κολλήσει τον ιό αν τον δαγκώσει ή τον γρατζουνίσει ένα μολυσμένο ζωό, καταναλώνοντας το κρέας μολυσμένων ζώων, δια της επαφής με μολυσμένο άτομο ή αγγίζοντας μολυσμένα κλινοσκεπάσματα ή ρούχα.
Ο ιός εισέρχεται στο σώμα μέσω δερματικών βλαβών, της αναπνευστικής οδού ή των βλεννογόνων (μάτια, μύτη ή στόμα).
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο πιστεύεται ότι συμβαίνει κυρίως μέσω μεγάλων αναπνευστικών σταγονιδίων, τα οποία γενικά δεν μπορούν να ταξιδέψουν περισσότερο από λίγα εκατοστά, επομένως θα χρειαζόταν παρατεταμένη επαφή πρόσωπο με πρόσωπο.
Ορισμένοι Βρετανοί ειδικοί σχολιάζοντας το πρόσφατο ξέσπασμα στο Ηνωμένο Βασίλειο λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η ευλογιά των πιθήκων εξαπλώνεται μέσω της σεξουαλικής επαφής, αλλά ίσως είναι πιθανό.
Το εμβόλιο της ευλογιάς πιστεύεται ότι προλαμβάνει τη μόλυνση. Το 2019 εγκρίθηκε ένα εμβόλιο για τη νόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία. Η σιντοφοβίρη ή η μπινκιδοφοβίρη μπορεί να είναι χρήσιμες.
Ο κίνδυνος θανάτου σε όσους έχουν μολυνθεί είναι έως και 10%.
Πού εντοπίζεται
Η ευλογιά των πιθήκων σε ανθρώπους συνήθως αφορά περιοχές των τροπικών δασών της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής και γενικά δεν παρατηρείται στην Ευρώπη.
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) είχε το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα ευλογιάς στον άνθρωπο το 1970. Έκτοτε, έχουν αναφερθεί κρούσματα σε 11 αφρικανικές χώρες: Μπενίν, Καμερούν, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Γκαμπόν, Ακτή Ελεφαντοστού, Λιβερία, Νιγηρία, Δημοκρατία του Κονγκό, Σιέρα Λεόνε και Νότιο Σουδάν. Το πρώτο ξέσπασμα της ευλογιάς των πιθήκων που αναφέρθηκε εκτός Αφρικής συνδέθηκε με την εισαγωγή μολυσμένων θηλαστικών το 2003 στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC).
Πιο πρόσφατα, το 2018 και το 2019, δύο ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, ένας από το Ισραήλ και ένας από τη Σιγκαπούρη, όλοι με ιστορικό ταξιδιού στη Νιγηρία, διαγνώστηκαν με ευλογιά των πιθήκων μετά από ένα μεγάλο επιδημικό κύμα εκεί, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).